Inleiding Ketenarchitectuur

Aanleiding

De migratieketen kent een lange geschiedenis van (digitaal) samenwerken. Aan de informatievoorziening in de keten wordt richting gegeven door middel van een ketenarchitectuur. De eerste versie hiervan is de Basis Start Architectuur van de Vreemdelingenketen uit februari 2013 .

Nu bijna 10 jaar later is het tijd om deze architectuur te actualiseren. De omgeving, kaders en business en technologische ontwikkelingen zijn veranderd. Van de AVG, Cloud of Api’s was in 2013 nauwelijks sprake. Maar het is vooral de ontwikkeling die de keten de afgelopen jaren (op informatievoorzieningsvlak) heeft doorgemaakt die maakt dat er een nieuwe architectuur nodig is die hopelijk weer net zo lang kan voorzien in kaders en richting voor de migratieketen.

In 2013 was het voornaamste thema het digitaal werken en het op een uniforme wijze vaststellen van iemands identiteit. Dit hebben we in de keten inmiddels wel onder de knie. De uitdaging is nu om deze digitale samenwerking door te ontwikkelen naar een nauwere, efficiëntere en effectievere manier van (digitaal) samenwerken, waarmee we de uitdagingen die de komende 5 tot 10 jaar op ons als keten afkomen weer goed de baas kunnen. Het is de bedoeling dit document periodiek te herijken.

Scope: de Migratieketen

De migratieketen en de organisaties die hierin een rol spelen staan niet op zichzelf. In plaats van een keten met duidelijk afgebakende grenzen is er sprake van interactie en samenhang met andere ketens zoals de strafrecht- en inburgeringsketen. Hiernaast wordt er meer en meer in netwerkverband samengewerkt met andere partijen zoals gemeenten, niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en de Rechtspraak. Ook wordt de rol van Europese samenwerking (bijvoorbeeld Grenzen en Veiligheid) steeds groter.

Een afbakening in scope is voor een architectuur echter essentieel. Daarom bakenen we deze architectuur af op de migratieketen, voor het uitvoeren van de Vreemdelingenwet 2000. Wel met een duidelijke blik naar buiten, ten volle erkennend dat de keten onderdeel is van een groter netwerk met samenwerkende partijen en andere ketens. De “koppelvlakken” met deze aanpalende partijen en ketens nemen we dus mee in deze ketenarchitectuur migratieketen.

Één aanvulling op bovenstaande scope: de Europese JBZ -verordeningen onder “Grenzen en Veiligheid”. Een deel van de verordeningen zou geclassificeerd kunnen worden als buiten scope van de migratieketen, bv. de toegang voor rechtshandhaving door Politie of Openbaar Ministerie (OM). Om dit niet tussen wal en schip te laten vallen, nemen we dit integraal mee in de scope van de ketenarchitectuur migratieketen .

Binnen de migratieketen geeft de ketenarchitectuur kaders en richting voor zowel de informatievoorziening (informatiearchitectuur), de procesinrichting (bedrijfs/procesarchitectuur) als de gedeelde technische voorzieningen (technische architectuur) .

Binnen de bovengenoemde scope richt de ketenarchitectuur zich niet op de informatiehuishouding bij de ketenpartners zelf, maar met name op de samenwerking tussen de ketenpartners en gezamenlijke voorzieningen en/of gezamenlijke (2 of meer ketenpartners betrokken) interacties van de keten met de omgeving, waaronder ook de vreemdeling zelf valt. Uiteraard hebben deze afspraken ook impact achter de voordeur van de individuele ketenpartners. Hiermee gaat de architectuur dus ook breder dan enkel een “architectuur van de ketenvoorzieningen”.

Een verdere duiding van de actoren, processen en soorten doelgroepen die binnen de scope van de migratieketen vallen, wordt uitgewerkt in het onderdeel ‘Bedrijfsarchitectuur” uit de ketenarchitectuur.

Doel van deze architectuur

De ketenarchitectuur is geen doel op zich. Het is een middel om sturing te geven aan de doorontwikkeling van de informatievoorziening van de keten. De primaire gebruiker hiervan is de CIO van de migratieketen. Maar uiteraard is de ketenarchitectuur bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het doorontwikkelen van de informatievoorziening en procesinrichting van de keten.

Deze architectuur definieert de richtinggevende architectuurprincipes. Deze geven kaders en richting aan de informatievoorziening van de keten. Deze principes zijn gebaseerd op enerzijds de belangrijkste ontwikkelingen en doelen voor de keten. En anderzijds op de bestaande kaders waarbinnen de keten werkt.

Deze architectuur probeert een goede balans te vinden tussen zeggingskracht en leesbaarheid. Door te focussen op de essentie proberen we het document beknopt en voor iedereen (en dus niet enkel voor architecten) goed leesbaar te houden. De ketenarchitectuur is geen juridisch document. De principes geven op hoofdlijnen de richting weer. Nuanceringen voor bepaalde processen of organisaties om juridische redenen zullen we in dit document niet altijd maken.

De ketenarchitectuur richt zich met name op de thema’s die behoren bij de belangrijkste ontwikkelingen die we als keten de komende 5 tot 10 jaar moeten maken. Omdat deze anders zijn dan de thema’s uit 2013, betekent dit dat een deel van deze principes is verschoven naar ‘uitgangspunten’. Nog wel geldig, maar niet meer met de hoogste prioriteit. Andere principes komen (aangescherpt) nog wel terug.

Totstandkoming en doorontwikkeling ketenarchitectuur

Dit is het ‘hoofddocument’ van de ketenarchitectuur. De scope hiervan is te vergelijken met die van de BSA uit 2013. We werken de ketenarchitectuur uit volgens een iteratief proces. Hierbij wordt de architectuur steeds verder verfijnd en/of uitgebreid.

Naast dit document volgen er nog uitwerkingen op detail van de Bedrijfsarchitectuur en de Informatie- en applicatiearchitectuur en over het Architectuurproces. Naar behoefte kunnen er nog andere thema’s specifiek worden uitgewerkt en aan deze ketenarchitectuur worden toegevoegd.

Regie op (door)ontwikkeling van de ketenarchitectuur doen we vanuit de Architectuurraad voor de Vreemdelingenketen (ARVK) en het Deelberaad Keteninformatisering (DKi).

Leeswijzer Ontwikkelingen en Principes

Dit eerste deel over Kaders en Architectuurprincipes bestaat verder uit de volgende onderdelen:

• Kaders: benoemt de belangrijkste wettelijke, beleidsmatige en architectuurkaders voor de ketenarchitectuur;
• Ontwikkelingen: vat de belangrijke maatschappelijke, politiek-bestuurlijke, business en technologische ontwikkelingen die op de keten(partners) afkomen, en waar de ketenarchitectuur dus een antwoord op moet bieden, samen;
• Thema's en Architectuurprincipes: vertaalt deze kaders en ontwikkelingen naar de belangrijke thema’s voor de MIRA en de bijbehorende architectuurprincipes voor de migratieketen;
• Principes en businessdoelen: geeft een overzicht van welke architectuurprincipes bijdragen aan welke businessdoelen.